
Już 1000 lat temu, po wprowadzeniu w Europie cukru, próchnica stała się powszechnym problemem
23 listopada 2021, 12:42W X wieku Arabowie wprowadzili do Europy cukier trzcinowy, a być może również uprawiali trzcinę cukrową na Sycylii. Pojawienie się cukru miało olbrzymi wpływ na kuchnię oraz zdrowie mieszkańców Europy, szczególnie na stan ich uzębienia. O ile początkowo na podbitych przez muzułmanów obszarach Półwyspu Iberyjskiego cukier spożywała głównie elita, to już za czasów dynastii Nasrydów (1230–1493) w emiracie Granady cukier był dość szeroko rozpowszechniony.

W Kioto odnaleziono pozostałości prywatnej rezydencji cesarzowej z VIII wieku
17 listopada 2021, 11:10Podczas wykopalisk archeologicznych w dawnej stolicy Japonii – Kioto – znaleziono pozostałości Tokaden, wspominanego w literaturze X/XI wieku prywatnego pawilonu cesarzowej i dam dworu. Pochodzący z końca VIII wieku pawilon stanowił część cesarskiego kompleksu pałacowego. Dotychczas przeprowadzone wykopaliska sugerują, że prywatna rezydencja cesarza składała się wówczas m.in. z 17 pawilonów, i rozciągała się na 182 metry w kierunku wschód-zachód i 226 metrów w kierunku północ-południe.

Głosowanie na najdziwniej zatytułowaną książkę. Nominowano wyłącznie wydawnictwa naukowe
16 listopada 2021, 16:10Na liście pozycji nominowanych do tegorocznej Diagram Prize - nagrody dla najdziwniej zatytułowanych książek - po raz pierwszy w 43-letniej historii konkursu znalazły się wyłącznie tytuły, które ukazały się nakładem wydawnictw uniwersyteckich/specjalizujących się w treściach naukowych. Do 26 listopada można głosować on-line. Tytuł zwycięskiej publikacji zostanie podany 3 grudnia.

Pierwsza mapa dźwiękowa Wisły na Mazowszu
16 listopada 2021, 10:31"Rozśpiewana swoim szumem. Mapa dźwiękowa Wisły na Mazowszu" to projekt płockiej Fundacji Nobiscum. Znajdzie się na niej niespełna 160 min nagrań wykonanych w 40 lokalizacjach (ukazują one soundscape zarówno naturalny, jak i industrialny). Mapa będzie mieć formę 2-płytowego wydawnictwa CD. Ukaże się ono w grudniu br. w nakładzie 700 sztuk i dzięki dofinansowaniu mazowieckiego samorządu będzie dostępne nieodpłatnie w wybranych miejscach na Mazowszu.

Olej palmowy wspomaga przerzutowanie nowotworów
12 listopada 2021, 09:37Olej palmowy jest szeroko stosowany w przemyśle spożywczym. Znajdziemy go w słodyczach, margarynach czy żywności dla niemowląt. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ostrzega, że olej palmowy zawiera najwyższe wśród tłuszczów roślinnych stężenie substancji potencjalnie rakotwórczych. Naukowcy z Institute for Research in Biomedicine opisali, w jaki sposób kwas palmitynowy – obecny głównie w oleju palmowym – zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się nowotworów

Jesteśmy ludźmi dzięki „śmieciowemu DNA”?
8 listopada 2021, 11:04Szympansy to najbliżsi żyjący krewni Homo sapiens. Linie ewolucyjne obu gatunków rozeszły się przed około 6 milionami lat, dzięki czemu obecnie istnieją Pan troglodytes i Homo sapiens. Nasze DNA jest bardzo do siebie podobne, a naukowcy z Uniwersytetu w Lund postanowili dowiedzieć się, które fragmenty DNA odpowiadają za to, że nasze mózgi pracują odmiennie.

Nielegalnie wywieziony złoty dzban sprzed ponad 4000 lat trafił do Turcji
26 października 2021, 11:52Od dzisiaj w Muzeum Cywilizacji Anatolijskiej w Ankarze można będzie oglądać złoty dzban sprzed 4000 lat. Jeszcze niedawno znajdował się w londyńskim Victoria and Albert Museum. Jednak po tym, jak ekspert orzekł, że zabytek najprawdopodobniej nielegalnie wywieziono z Turcji, został on zwrócony. Okazuje się, że niemal wszystkie prywatne osoby, przez których ręce przeszedł, były zamieszane w nielegalny handel dziełami sztuki.

Szwecja: poeta ma przez rok tworzyć wiersze opiewające gminę Tranemo
21 października 2021, 11:18Jimmy Alm ma pisać dla gminy Tranemo w Szwecji wiersze o okolicy, mieszkańcach i lokalnych firmach. Wzbudzający kontrowersje projekt jest finansowany ze środków Kulturbryggan. Tworzone cyklicznie - raz na tydzień - do jesieni przyszłego roku utwory mają na koniec zostać zebrane w postaci tomiku.

Siedzący tryb życia potęguje skutki starzenia się. Łowcy-zbieracze powinni być dla nas wzorem
19 października 2021, 05:30Nasz siedzący tryb życia okrada nas z tego, co najcenniejsze w fizycznej aktywności – olbrzymiego zróżnicowania mechanizmów naprawczych, które ciągle reperują miniaturowe uszkodzenia organizmów u łowców-zbieraczy i społeczności rolniczych. Brak tych mechanizmów staje się coraz bardziej szkodliwy i dotkliwy w miarę, jak stajemy się coraz starsi.

Kolejna moneta z serii "Wielkie aktorki"
15 października 2021, 10:37Od 14 października można kupić srebrną monetę kolekcjonerską NBP "Wielkie aktorki - Gabriela Zapolska" o nominale 20 zł. Na rewersie monety widnieje stylizowany portret Zapolskiej, a na awersie – kontur sali widowiskowej Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.